ԱՄՆ Պետդեպարտամենտը նախագահ Թրամփի վարչակազմի օրոք 8 խմբավորում ճանաչել է ահաբեկչական կազմակերպություն։ Դրանք են՝ Tren de Aragua, MS-13, Sinaloa Cartel, Jalisco New Generation Cartel, United Cartels, Northeast Cartel, Gulf Cartel, Michoacán Family։
Այդ կազմակերպությունների մեծամասնությոնը մեքսիկական թմրակարտելներ են, որոնք զբաղվում են թմրանյութի մաքսանենգությամբ և այլ հանցավոր գործունեությամբ: Այս կազմակերպությունները մեծ դեր են խաղում ԱՄՆ-ում ֆենտանիլի ճգնաժամի և սահմանային անվտանգության խնդիրների մեջ, ինչը հիմնական պատճառներից է նրանց ահաբեկչական կարգավիճակ ստանալու համար:
Radar Armenia-ն ներկայացնում է տեղեկություններ այդ կազմակերպությունների մասին.
1. Jalisco New Generation Cartel (Cártel de Jalisco Nueva Generación, CJNG)
Հիմնադրվել է 2010 թվականին Մեքսիկայում՝ Sinaloa կարտելից առանձնանալուց հետո: Ղեկավարվում է Նեմեսիո Օսեգերա Սերվանտեսի կողմից (հայտնի որպես «Էլ Մենչո»):
Համարվում է Մեքսիկայի ամենահզոր և բռնի կարտելներից մեկը: Զբաղվում է ֆենտանիլի, մետամֆետամինի և կոկաինի արտադրությամբ ու մաքսանենգությամբ՝ հիմնականում դեպի ԱՄՆ: Նաև ներգրավված է շորթման, մարդկանց մաքսանենգության և վառելիքի գողության մեջ:
Գործում է Մեքսիկայի մոտ 23 նահանգներում, ունի միջազգային ներկայություն ԱՄՆ-ում, Կանադայում, Հարավային Ամերիկայում և Ասիայում:
Հայտնի է իր ծայրահեղ բռնություններով, ներառյալ՝ գլխատումներ և զանգվածային սպանություններ: ԱՄՆ-ն առաջարկում է 10 միլիոն դոլար պարգև «Էլ Մենչոյի» ձերբակալության համար:
2. United Cartels (Cárteles Unidos)
Հիմնադրվել է Մեքսիկայի Միչոական նահանգում՝ որպես տեղական հանցավոր խմբերի և ինքնապաշտպանության խմբերի դաշինք։
Զբաղվում է թմրանյութերի մաքսանենգությամբ, շորթմամբ (օրինակ՝ կիտրոնի և ավոկադոյի ֆերմերներից «պաշտպանության» դիմաց վճարներ գանձելով) և տարածքային վերահսկողությամբ: Հայտնի է նաև հակահաշմանդամական ականների օգտագործմամբ:
ԱՄՆ-ն այն դասել է ահաբեկչական կազմակերպությունների շարքին՝ բռնության և թմրամիջոցների առևտրում ներգրավվածության պատճառով:
3. Northeast Cartel (Cártel del Noreste, CDN)
Los Zetas կարտելի ճյուղավորում է, որը ձևավորվել է 2010-ականներին՝ Zetas-ի մասնատումից հետո: Հիմնված է Տամաուլիպաս նահանգում՝ ԱՄՆ-ի հետ սահմանին:
Զբաղվում է թմրանյութերի, միգրանտների և զենքի մաքսանենգությամբ: Հայտնի է բռնի մարտավարությամբ, ներառյալ՝ սպանություններ և առևանգումներ:
Northeast Cartel-ը պահպանում է վերահսկողություն սահմանային կարևոր երթուղիների նկատմամբ։
ԱՄՆ-ն այն ճանաչել է ահաբեկչական՝ սահմանային անվտանգությանը սպառնալիք ստեղծելու և բռնության պատճառով:
4. Gulf Cartel (Cártel del Golfo, CDG)
Հիմնադրվել է 1930-ականներին և համարվում է Մեքսիկայի ամենահին կորտելներից մեկը:
Ներգրավված է թմրանյութերի մաքսանենգության, միգրանտների տեղափոխման և շորթման մեջ:
Վերջին տարիներին մասնատվել է տարբեր խմբակցությունների, սակայն դեռևս պահպանում է ազդեցություն սահմանային առևտրում: Նախկին ղեկավար Օսիել Կարդենաս Գիլենը (այժմ բանտում է) ստեղծել է Զեաթը՝ որպես կարտելի ուժային թև:
ԱՄՆ-ն այն ներառել է ահաբեկչական կազմակերպությունների ցանկում՝ սահմանային հանցավոր գործունեության և բռնությունների պատճառով:
5. Michoacán Family (La Familia Michoacana / La Nueva Familia Michoacana)
La Familia Michoacana-ն հիմնադրվել է 1980-ականներին՝ Միչոականում, իսկ La Nueva Familia Michoacana-ն առաջացել է 2011-ին՝ բնօրինակ խմբի մասնատումից հետո:
Զբաղվում է թմրանյութերի արտադրությամբ (մասնավորապես՝ մետամֆետամին), ֆերմերներից շորթմամբ (օրինակ՝ ավոկադոյի և կիտրոնի առևտրից) և տեղական վերահսկողությամբ։
Հայտնի է որպես «երրորդ խոշորագույն» հանցավոր խումբ Մեքսիկայում: Չնայած թմրանյութերի առևտրին, նրանք մեծ ուշադրություն են դարձնում տեղական շորթմանը:
ԱՄՆ-ն այն ճանաչել է ահաբեկչական՝ տնտեսական վնասների (օրինակ, ԱՄՆ-ի համար ավոկադոյի առևտրի խաթարման) և բռնության պատճառով:
6. Tren de Aragua
Հիմնադրվել է Վենեսուելայում՝ 2000-ականների սկզբին, ի սկզբանե՝ որպես բանտային խմբավորում Տոկորոն բանտում: Այն ղեկավարվում է Հեկտոր Գերերո Ֆլորեսի կողմից:
Զբաղվում է թմրանյութերի մաքսանենգությամբ (հիմնականում կոկաին), մարդկանց թրաֆիքինգով, շորթմամբ և վարձու սպանություններով: Վերջին տարիներին ընդլայնել է գործունեությունը դեպի Հարավային Ամերիկայի այլ երկրներ (Կոլումբիա, Պերու, Չիլի) և ԱՄՆ:
Ծագել է Վենեսուելայից, սակայն այժմ գործում է միջազգային մակարդակով, ներառյալ՝ ԱՄՆ-ի սահմանային նահանգներում, ինչպիսիք են Տեխասը և Նյու Մեքսիկոն:
Հայտնի է իր բռնի մեթոդներով և միգրանտների շահագործմամբ, ներառյալ՝ սեքսուալ թրաֆիքինգը: 2023 թվականին Տոկորոն բանտի գրավումից հետո խմբի ղեկավարությունը փախել է և ակտիվացրել գործունեությունը արտերկրում:
7. MS-13 (Mara Salvatrucha)
Հիմնադրվել է 1980-ականներին Լոս Անջելեսում՝ սալվադորցի փախստականների կողմից, որոնք փախել էին Էլ Սալվադորի քաղաքացիական պատերազմից: Այն հետագայում տարածվել է Կենտրոնական Ամերիկայում և ԱՄՆ-ում:
Զբաղվում է թմրանյութերի մաքսանենգությամբ, շորթմամբ, վարձու սպանություններով և զենքի առևտրով: Հայտնի է խոշոր համայնքներում «պաշտպանության» դիմաց վճարներ գանձելով:
Գործում է հիմնականում ԱՄՆ-ում (Կալիֆոռնիա, Նյու Յորք, Վիրջինիա), Էլ Սալվադորում, Հոնդուրասում և Գվատեմալայում:
Հայտնի է իր բռնի ծեսերով և դաժան սպանություններով, ներառյալ՝ դանակահարություններ և մարմնի մասնատում: Չունի կենտրոնացված ղեկավարություն, գործում է տեղական խմբակների միջոցով:
ԱՄՆ-ն MS-13-ը ճանաչել է որպես ահաբեկչական կազմակերպություն 2025 թվականին՝ համայնքներում բռնության և թմրամիջոցների առևտրի պատճառով, ինչը սպառնում է ներքին անվտանգությանը:
8. Sinaloa Cartel (Cártel de Sinaloa)
Հիմնադրվել է 1980-ականներին՝ Մեքսիկայի Սինալոա նահանգում: Նախկինում ղեկավարվել է Խոակին «Էլ Չապո» Գուսմանի կողմից (այժմ բանտում է ԱՄՆ-ում), իսկ ներկայումս վերահսկվում է Իսմայել «Էլ Մայո» Զամբադայի և Գուսմանի որդիների կողմից:
Աշխարհի ամենամեծ թմրակարտելներից մեկն զբաղվում է կոկաինի, ֆենտանիլի, մարիխուանայի և հերոինի մաքսանենգությամբ դեպի ԱՄՆ: Նաև ներգրավված է փողերի լվացման և զենքի առևտրի մեջ:
Հայտնի է իր բարդ լոգիստիկ կառուցվածքով (օրինակ՝ սահմանային թունելներով) և կոռուպցիայի միջոցով իշխանությունների վերահսկմամբ: Չնայած «Էլ Չապոյի» ձերբակալությանը, կարտելը պահպանում է իր հզորությունը:
ԱՄՆ-ն այն ճանաչել է ահաբեկչական՝ 2025 թվականի հունվարի 20-ի հրամանագրով, ֆենտանիլի ճգնաժամի սրումը՝ և տարեկան տասնյակ հազարավոր ամերիկացիների մահը հաշվի առնելով:
Պատրաստեց Արման Գալոյանը
Տեղեկատվությունը հավաքվել է AI գործիքների միջոցով
