Միջազգային

Դաշնակցային բնականոն վիճակին վերադարձը հնարավոր է

Հայաստանում Ռուսաստանի դեսպանությունը հանդես է եկել հայտարարությամբ՝ նշելով, որ 32 տարի առաջ՝ 1992 թվականի ապրիլի 3-ին, դիվանագիտական ​​հարաբերություններ են հաստատվել Ռուսաստանի Դաշնության և Հայաստանի Հանրապետության միջև։

Հաղորդագրության մեջ նշվում է, որ երկու երկրների ժողովուրդները միշտ միմյանց վերաբերվել են ամենաբարեկամական և ջերմ զգացմունքներով։

«Հիմնական փաստաթղթից ընդամենը մի քանի տարի անց երկու երկրների միջև ստորագրվեց Բարեկամության, համագործակցության և փոխօգնության համաձայնագիրը, և դա պատահական չէ։ Ռուսաստանը միշտ առանձնահատուկ նշանակություն է տվել Հայաստանի հետ բարեկամական կապերի ամրապնդմանը՝ որպես դաշնակից և կարևոր գործընկեր։ Նաև ընդհանուր ավանդական արժեքներին և ազգային ինքնությանը հավատարիմ մեր ժողովուրդները միշտ բաց և շահագրգռված են եղել փոխադարձ երկխոսության մեջ։ Մենք երկար ճանապարհ ենք անցել: Դրական, կառուցողական փոխգործակցության անգնահատելի փորձ է կուտակվել՝ ի շահ երկու շահագրգիռ կողմերի»,- ասված է հաղորդագրությունում։

Նշվում է, որ Ռուսաստանը և Հայաստանն ընդհանուր ինտեգրացիոն ասոցիացիաների անդամներ են՝ ԵԱՏՄ, ՀԱՊԿ և ԱՊՀ։ Համագործակցում են ՄԱԿ-ի կառույցների և այլ միջազգային ձևաչափերի շրջանակներում: Երկու երկրների միջև տարբեր ոլորտներում գործում են շուրջ 200 համագործակցության համաձայնագրեր։ Երկկողմ համագործակցության բազմաթիվ մեխանիզմներ կան գրեթե բոլոր ոլորտներում՝ տնտեսականից և ռազմատեխնիկականից մինչև միջտարածաշրջանային կապեր և երիտասարդական ֆորումներ։

«Առանձին-առանձին կցանկանայինք ընդգծել փոխգործակցությունը մշակույթի, կրթության և գիտության ոլորտներում։ Մշակույթի քաղաքակրթական «կամրջի» միջոցով միջազգային հարաբերությունների բարոյական հիմքերի ամրապնդմանն ուղղված ջանքերը նշանակալի ներդրում են իրական գործընկերության համար պայմաններ ստեղծելու գործում: Բավական է հիշել ռուս-հայկական համատեղ ժառանգությունը հարստացնող այնպիսի խորհրդանշական, ականավոր գործիչների, ինչպիսիք են ծովանկարիչ Ի.Կ.Այվազովսկին, բանաստեղծ Է.Ա.Չարենցը, կոմպոզիտորներ Ա.Ա.Սպենդիարովը, Ա.Ի.Խաչատուրյանը, Ա.Ա.Բաբաջանյանը, դիվանագետ և գրող Ա.Ս. Գրիբոեդովը, շատ այլ հայտնի դեմքեր»,- ասված է հաղորդագրությունում։

Նշվում է նաև, որ երկու երկրների ընդհանուր պատմության մեջ առանձնահատուկ տեղ են զբաղեցնում Ռուսական կայսրության և Խորհրդային Միության նշանավոր զորավարները՝ Դ.Ա.Դելյանով, Մ.Պ.Լազարև, Ի.Խ.Բաղրամյան, Ի.Ս.Իսակով, Ա.Խ.Բաբաջանյան, Ս.Ա.Խուդյակով։

«Մեր հարաբերությունների համալիրում շատ կարևոր դեր է խաղում նաև անվտանգության ոլորտը։ Ռուսական 102-րդ ռազմակայանը և ռուս սահմանապահների առկայությունը շարունակում են անգնահատելի գործոն մնալ Հայաստանում և, ընդհանուր առմամբ, Հարավային Կովկասում կայունություն ապահովելու համար։ Տնտեսական ոլորտում համագործակցությունը դինամիկ է զարգանում. Ռուսաստանը Հայաստանի խոշորագույն առևտրային գործընկերն է՝ ընդհանուր 35,4 տոկոս մասնաբաժինով արտաքին առևտրում, ինչպես նաև հիմնական ներդրողն է՝ ավելի քան 40 տոկոս մասնաբաժնով։

Երկկողմ ապրանքաշրջանառության ընդհանուր ծավալը 2023 թվականի 11 ամիսների ընթացքում կազմել է 6,3 մլրդ դոլար (նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ ավելանալով 40,8%-ով)։ Ավելի քան 40 խոշոր ձեռնարկություններ՝ ռուսական կապիտալի 100 տոկոսով կամ մասնակի մասնակցությամբ, գործում են հանրապետության տնտեսության առաջատար ոլորտներում, և նրանցից շատերը Հայաստանի խոշորագույն հարկատուներն ու գործատուներն են։ Ներքին ձեռներեցներն ավանդաբար մեծ ուշադրություն են դարձնում բիզնեսի սոցիալական պատասխանատվության վրա, իսկ նրանց բացած ձեռնարկությունները Հայաստանի բիզնես լանդշաֆտի անբաժանելի մասն են և նպաստում են հանրապետության զարգացմանը»,- հայտնում է դեսպանությունը։

Նշվում է, որ Հայաստանի նախորդ տարվա բարձր տնտեսական ցուցանիշները (ՀՆԱ-ի աճը կազմել է մոտ 8%), շատ փորձագետների կարծիքով, մեծապես պայմանավորված են Ռուսաստանի հետ համագործակցությամբ, ինչպես նաև ԵԱՏՄ-ին անդամակցությամբ։

«Հատկանշական է, որ միության երկրներից 2023 թվականին տնտեսական աճի տեմպերով առաջատարը Երևանն է։ Նախորդ տարի Հայաստանի արտահանումը Եվրասիական տնտեսական միության երկրներ աճել է 41%-ով և կազմել 3,6 մլրդ դոլար։ Հայաստանն ամենաշատ ապրանքները վաճառել է Ռուսաստանին՝ 3,4 մլրդ դոլարով (աճը 38,8 տոկոսով մինչև 2022թ.), և ԵԱՏՄ բոլոր երկրների հետ առևտրի զգալի աճ է գրանցվել՝ Ղրղզստան արտահանումն աճել է 4,8 անգամ՝ կազմելով 27 մլն դոլար, դեպի Ղազախստան՝ 3,8 անգամ՝ կազմելով 71 մլն դոլար, իսկ դեպի Բելառուս՝ 19,5%-ով՝ հասնելով 92 մլն դոլարի»,- ասված է հաղորդագրությունում։

Ըստ դեսպանության՝ այս տարվա հունվարի 1-ից Միության նախագահությունը Մոսկվայից անցել է Երևանին։ «Գոհունակությամբ նշում ենք, որ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի կողմից ԵԱՏՄ պետությունների ղեկավարներին ներկայացված Հայաստանի նախագահության առաջնահերթ ուղղությունները մեծ մասամբ համահունչ են եվրասիական տնտեսական ինտեգրման վերաբերյալ մեր տեսակետներին։ Ռուսաստանի Դաշնությունն, իր հերթին, աջակցում է իր գործընկերոջ ոգուն արդյունավետ աշխատանքի համար և պատրաստ է նրան ցուցաբերել անհրաժեշտ օգնություն»,- գրում է դեսպանությունը։

Ընդգծվում է, որ վերջին տասնամյակների ընթացքում շատ բան է փոխվել։ Փոխվել են և՛ իրենք՝ երկրները, և՛ աշխարհը։

«Ցավոք, մեր շփման մեջ կան հակասություններ և փոխադարձ պահանջներ։ Բայց երկկողմ հարաբերությունների հիմքը մնում է նույնը։ Ռուսաստանի և Հայաստանի միջև սերտ դաշնակցային կապեր, փոխգործակցություն բոլոր ոլորտներում. ահա թե ինչն է համապատասխանում ինչպես ռուսների, այնպես էլ հայերի հիմնարար, իրական շահերին: Մենք վստահ ենք, որ կուտակված անհավասարակշռությունների շտկումը, Մոսկվայի ու Երևանի միջև ուղիղ երկխոսության արդյունքում դաշնակցային բնականոն վիճակին վերադարձը ոչ միայն հնարավոր է, այլև միակ ողջամիտ լուծումն է»,- ասված է հաղորդագրությունում։