Բիզնես բլոգեր, մարքետոլոգ Վահագն Դիլբարյանը «Ֆեյսբուքի» իր էջում գրել է.
«Թե ինչպես է Apple-ն իր շահերը լոբբինգ անում Չինաստանում
Apple-ի համար ԱՄՆ-ից հետ երկրորդ ամենամեծ շուկան Չինաստանն է։ Սակայն միշտ չէ, որ այդպես է եղել. ամեն ինչ սկսվել է 2016թ․-ին։ Apple-ում լավ էին հասկանում, որ չինական շուկա մտնելու համար հարկավոր է մտերմանալ երկրի կառավարության հետ, քանի որ մինչ 2016թ․ Apple-ին չինացիները նեղում էին ամեն կողմից՝ անընդհատ խնդիրներ էին ծագում Apple Pay, iCloud, App Store և iTunes-ի հետ։
Ամերիկացիները ստիպված էին բանակցել ու պայմանավորվել չինացիների հետ, ու անձամբ Թիմ Քուքն այցելում է Չինաստան և հանդիպում թոփ-չինովնիկներին։ Հանդիպման ժամանակ Apple-ն իր վրա վերցնում է մի շարք պարտավորություններ, մասնավորապես՝
- Օգնել չինական արտադրողներին՝ ծանոթանալու առաջատար տեխնոլոգիաներին
- Ապահովել բարձր որակավորում ունեցող տեղական կադրերի պատրաստում
- Արտադրության մեջ օգտագործել հիմնականում չինացի մատակարարների արտադրանքը
- Համագործակցել չինական սոֆթ-ընկերությունների և տեխնոլոգիական համալսարանների հետ
- Ներդրում անել չինական տեխնոլոգիական ընկերություններում (Apple-ն արդեն 1 մլրդ դոլար ներդրել է Didi-ում, որն Uber-ի մրցակիցն է Չինաստանում)
- Ստանձնել պարտավորություն, որ 5 տարում Չինաստանում պիտի ներդրվի 275 մլրդ դոլար գումար
- Վիճելի կղզի համարվող Սենկակուն ներառվի Apple Maps-ում ավելի շատ, քան իրականում կա։ Այս կետի շնորհիվ էլ կառավարությունը թույլ է տալիս՝ երկրում վաճառել Apple Watch-ը։
Այս ամենի դիմաց Apple-ն ստանալու է Չինաստանի կառավարության աջակցությունը։
Այսպիսով, Apple-ը հետևում է Չինաստանի օրենքներին. պահում է տվյալները երկրի ներսում, արտահոսք չի լինում, արգելափակում է App Store-ում հայտված կեղծ լուրերի հավելվածները։ Մի խոսքով՝ անում է այնպես, ինչպես չինովնիկներն էին ուզում։ Մեծ շուկայի համար արժե նման զոհողությունների գնալ, քանի որ 2021թ․ Apple-ն ունեցել է մոտ 68 մլրդ դոլարի վաճառք Չինաստանում։
Շահում են բոլորը. ամերիկացիները ստանում են վաճառք, չինացիները՝ տեխնոլոգիաներ»։