Հասարակություն

Վաղաժամ քաղցկեղի աճը մտահոգում է մասնագետներին

Վերջին 10 տարիների ընթացքում 25-ից 49 տարեկանների շրջանում կոլոռեկտալ քաղցկեղի դեպքերն աճել են 24 տարբեր երկրներում, այդ թվում՝ Մեծ Բրիտանիայում, ԱՄՆ-ում, Ֆրանսիայում, Ավստրալիայում, Կանադայում, Նորվեգիայում և Արգենտինայում:  Ժնևում Քաղցկեղի վերահսկման միջազգային միության (UICC) կոնգրեսում ներկայացված ուսումնասիրության արդյունքները մտահոգիչ են, հայտնում է BBC-ն:

Քաղցկեղի ամերիկյան միության (ACS) և Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության (ԱՀԿ)՝ Քաղցկեղի հետազոտության միջազգային գործակալության հետազոտողները ուսումնասիրել են 50 երկրների տվյալներ՝ միտումը հասկանալու համար: Այս երկրներից 14-ում աճի միտումը նկատվել է միայն երիտասարդի մոտ, իսկ տարեցների մակարդակը մնում է կայուն: Արդյունքները վերջինն են մի շարք ուսումնասիրությունների մեջ, որոնք մանրամասնում են երիտասարդների շրջանում մի շարք տարբեր քաղցկեղների նմանատիպ աճ:

Կրծքագեղձի քաղցկեղը քաղցկեղի ձևերից մեկն է, որտեղ միտումը ակնհայտ է: ACS-ի նոր զեկույցը ցույց է տվել, որ թեև վերջին տասնամյակում կանանց մոտ կրծքագեղձի քաղցկեղից մահացությունը նվազել է մոտ 10%-ով, հիվանդացության մակարդակն ընդհանուր առմամբ աճում է տարեկան 1%-ով, իսկ 50 տարեկանից ցածր կանանց մոտ տարեկան 1,4%-ով: 

 Քաղցկեղի վաղ սկիզբի խնդիրն անչափ մտահոգիչ է դարձել մասնագետների համար։

«Սրանք կյանքի ծաղկման շրջանում գտնվող մարդիկ են, ովքեր ընտանիք են կազմում և ամեն ինչ ունեն ապրելու համար: Հետևանքները հասարակության համար խորն են»:

Եթե նախկինում ընդունված էր կարծել, որ երիտասարդների մոտ քաղցկեղը հիմնականում ժառանգական ռիսկի գործոնների հետևանք է, ինչպիսիք են BRCA1 և BRCA2 գենային մուտացիաները կրծքագեղձի քաղցկեղի դեպքում, այսօր ավելի ու ավելի շատ հիվանդներ չունեն ակնհայտ գենետիկ նախատրամադրվածություն:

Lancet-ի հետազոտության հեղինակները մեկնաբանել են, որ եթե այս օրինաչափությունը շարունակվի, այն կարող է, ի վերջո, մեծացնել հիվանդությունների բեռը ապագայում՝ կանգնեցնելով և նույնիսկ հակադարձելով տասնամյակների ընթացքում հանրային առողջության առաջընթացը քաղցկեղի դեմ պայքարում: Թերևս առավել ակնհայտ բացատրությունը մատնանշում է գիրության և մետաբոլիկ համախտանիշի դերը: Վերջերս կատարված ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ 18-ից 40 տարեկանում ավելորդ քաշի կուտակումը կապված է մինչև 18 տարբեր քաղցկեղի առաջացման ավելի մեծ ռիսկի հետ, ինչպիսիք են երիկամների, ձվարանների, լյարդի, ենթաստամոքսային գեղձի և լեղապարկի քաղցկեղը, ինչպես նաև միելոման: