Յոթ նշան կարող են վկայել քրոնիկական սթրեսի առկայության մասին։ Դրանք են՝ ուտելու սովորությունների փոփոխությունները, հոգնածությունը, տարբեր հակումների ի հայտ գալը, քնի խանգարումները, լիբիդոյի նվազումը, ճանաչողական խանգարումները և ապատիան։ Այդ մասին Gazeta.Ru-ին ասել է BestDoctor ընկերությունների խմբի կլինիկական հոգեբան Վալերիա Չուգունովան։
«Քրոնիկ սթրեսի դեպքում նյարդային հաղորդիչները դադարում են հաղթահարել իրենց խնդիրը, դոֆամինը և սերոտոնինը նվազում են, իսկ կորտիզոլը բարձրանում է: Սա հանգեցնում է ճանաչողական խանգարման. դժվարություններ են առաջանում նոր տեղեկատվության կենտրոնացման և հիշելու մեջ, «ներքին մարտկոցի» մակարդակը նվազում է 100-ից մինչև 20 տոկոս, ինչը բավարար է հիմնական կարիքները բավարարելու և պարզ ավտոմատ գործողությունների համար»,- ասել է Չուգունովան։
Հաճախ, ըստ հոգեբանի, քրոնիկական սթրեսի դեպքում մարդը չի կարող պատասխանել այն հարցին, թե «ի՞նչ կցանկանայի ես իրականում հենց հիմա»: Պատասխաններ «չգիտեմ» կամ «ոչինչ»: Սա նաև դոֆամինի ցածր և քրոնիկ սթրեսի նշան է:
«Նայեք նաև ձեր ուտելու սովորությունների փոփոխությանը՝ որպես ներքին սթրեսը նվազեցնելու միջոց: Սա կարող է շատ ուտելը կամ ախորժակի կորուստը լինել, ընդհատվող կամ մակերեսային քուն կամ, ընդհակառակը, քնկոտություն: Այս ամենը հոգեկանի կողմից սթրեսը հաղթահարելու փորձ է: Լիբիդոյի նվազումը և էմոցիոնալ ֆոնի երկարաժամկետ նվազումը, երբ քեզ ոչինչ չի ուրախացնում, նույնպես կարող են սթրեսի նշաններ լինել»,- եզրափակել է բժիշկը։
