Radar Armenia-ի զրուցակիցն է հանրային գործիչ Միքայել Հայրապետյանը։
- Գյումրիում ընտրությունների արդյունքները քաղաքական դաշտում խմորումների առիթ դարձան։ Մի մասը շտապում է հայտարարել իշխանությունների վարկանիշի նվազման մասին, իշխանություններից տեղի ունեցածը պառլամենտական բնական գործընթաց են համարում։ Ըստ Ձեզ՝ ինչ ցույց տվեցին Գյումրիում ընտրությունները։
- Ըստ իս՝ Թուրքիայի սահմանի բերանին գտնվող Գյումրու ընտրությունները ցույց տվեցին, որ մեր երկիրն արժեքային խորը ճգնաժամի մեջ է։ Նախ՝ երկրորդ տեղն է զբաղեցնում աթեիստական հստակ գաղափարաբանական հենքով երկար տասնամյակներ եկեղեցիներ քանդած ու հոգևորականությանը գնդակահարած կումունիստական կուսակցության թեկնածուն, որի երկու բառից մեկն Աստվածաշնչից է. սա զավեշտ է հայ ժողովրդի հասցեին, պետականության անլրջացման փորձ ու ձախողվածության ցուցիչ։ Երկրորդ՝ առաջին տեղը բռնածի կեսի չափ քվեներ հավաքած քրեական արկածներով՝ առնվազն լրագրական հատույթում հայտնի այդ երկրորդ տեղի աստվածապաշտ կոմունիստին են փարձում քաղաքապետ դարձնել նրանք, որոնց մանկուրտ չդարձած բնակչությունը չնչին քվեներ է վստահել. եթե սա արժեքայի քաոս ու հայ ժողովրդի ծանակում չէ, ապա ի՞նչ է։ Երրորդ՝ իշխող ուժն իր լծակների արգասիք քվեներից բացի՝ այլ ձայներ գրեթե չունեցավ. սա ևս պետականության կազմաքանդվածության և տոտալ անվստահության, արժեքային ճգնաժամի վկայություն է։ Չորրորդ՝ արևմտյան քաղաքակրթական արժեքների դրոշակակիր հանդես եկող քաղաքական ուժերը միասին չկարողացան գոնե մրցակից ներկայանալ կլեպտոկրատիկ-փարիսեցիական-ռևանշիստ-քայլերթական խաժամուժին, ինչը հայաստանյան քաղաքականության ապաքաղաքական լինելու վկայություն է, այսինքն՝ դարձյալ քաոս ու շիլափլավ։ Հինգերորդ՝ որևէ օտարերկրյա հատուկ ծառույթյուն չէր կարող երազել հայ հասարակության հոգեբանական քայքայված վիճակի մասին այսպիսի տեղեկատվություն ստանալու մասին, ինչը կապույտ եզրաշերտով սկուտեղով մատուցեց մեր քաղաքական ընտրանին։ Կատարվածը ահազանգում է պետականության օրհասական վիճակի մասին, որին ձեռք ձեռքի տված հասցրել են նախկին-ներկա նույնածագում իշխանությունները։
- Գյումրիում ավագանու կազմ անցած ուժերից 3-ը միավորվել են երկրոդ տեղը զբաղեցրած ուժի շուրջ՝ հայտարարելով, որ իրենց քվեն կտան նրանց թեկնածուին՝ առանց կոալիցիայի։ Ի՞նչ ռիսկեր է պարունակում քաղաքի կառավարումը մի քանի ուժի կողմից առանց կոալիցիայի։
- Սա առանձին վերցրած, մանավանդ, կրկնեմ՝ Թուրքիայի սահմանաբերանին գտնվող քաղաքի ողբերգություն ու ահազանգ չէ միայն, այլև ամբողջ պետականության վտանգավոր շեմին հասած լինելու ցուցիչ։ Ռիսկերից առաջին հերթին այն պետք է մեզ լրջորեն մտահոգի, որ իշխանություններն ու ընդդիմություն կոչվածը հերթական մանիպուլյացիոն գործիքը ստացան՝ միասնաբար աղմկալի բեմականացումներ անելու՝ քաղաքացիների ուշադրությունը կենսական խնդիրներից շեղելու մշտական նպատակով։
- Վերջին շրջանում ակտիվացել են երկրորդ և երրորդ նախագահների թիմներում եղած հակասությունները։ Ինչի՞ հետ սա կարելի է կապել, ի՞նչն է նրանց հիմնական խնդիրը։
- Սատանան իրենց հետ. կերան լուսե Արցախի գլուխը։ Հիմա էլ սիամական այս եռյակը Հայաստանի Հանրապետության գլուխն է ծարավել։ Բոլորի էլ հիմնական խնդիրը մեկն է՝ մինչև իրենց տերերի կողմից մեր երկրի լուծարման վերջին վայրկյանը հնարավորինս ծծել երկրի արյունն ու ավիշը։
- «Խաղաղության համաձայնգրի» դրույթները կարծես վերջնականապես հաստատված են։ Հայկական կողմից մի քանի անգամ պատրաստակամություն են հայտնել ստորագրել այն, այնինչ Ադրբեջանը դեռևս պայմաններ է առաջ քաշում։ Ի՞նչ կտա մեզ դրա ստորագրումն, ու ինչո՞ւ է Ադրբեջանը փորձում ձգձգել։
- Այդպիսի պայմանագիրը շատ քիչ բան կարող է տալ, թեև այդ փաստաթղթին ո՛չ ես, ո՛չ Դուք ծանոթ չենք։ Տվածն էլ այն կարող է լինել, որ մերոնք իրավունք ունենան աղետից հետո բղավել. «Մենք ամեն ինչ արեցինք», և արյունոտ խղճով Խատիսյանի պես հուշեր գրել։ Ադրբեջանը, հասկանալով, որ այդ թղթի կտորը մեծ հաշվով ոչինչ չի նշանակելու, այնուամենայնիվ, ձգձգում է, որպեսզի կարողանա իր ստորագրությունը հնարավորինս թանկ վաճառել Ռուսաստանին, Արևմուտքին, Թուրքիային՝ իր համար տարածաշրջանային «ասողի»՝ հեգեմոնի կարգավիճակի խնդիր լուծել։
- Ալիևը պահանջում է Հայաստանից փոխել Սահմանադրությունը։ Ի՞նչ հիմնավորումներ կարող են լինել այս պահանջին, և ի՞նչը կարող է մտահոգել նրան այս հարցում։
- Ալիևին առնվազն այս պահին ոչինչ էլ չի մտահոգում այդ հարցում։ Կրկնեմ՝ նա հեգեմոնի կարգավիճակի հարց է լուծում՝ Սահմանադրության փոփոխության պահանջ ներկայացնելով. նա ավելի հիմնավորապես կդառնա ՀՀ-ում օրակարգ ձևավորող, կվաստակի և ճանաչել կտա իր այդ իրավունքը։ Եթե մենք Սահմանադրության փոփոխություն երբևէ անենք, ապա միայն մեկ դրույթ ավելացնելու համար, որ ՀՀ-ում առաջին, երկրորդ, երրորդ դեմքեր, հոգևոր անվտանգության և Զինված ուժերի բաղադրիչների առանցքային պոստերին չի՛ կարող հավակնել ՀԽՍՀ իրավահաջորդ ՀՀ-ի սահմաններից դուրս ծնված ցանկացած մեկը։
- Ադրբեջանի պահանջների մեջ բացի Սահմանադրական փոփոխություններից նաև Մինսկի խմբի լուծարումն է։ Ի՞նչ դեր ունի այս խումբն այժմ, և ինչո՞ւ է Ալիևն այդքան վախենում այս խմբի գոյությունից։
- Պատմությունը միագիծ չի զարգանում։ Սա պատմական փիլիսոփայության, պատմության ընկալման խնդիր է։ Մենք վարչապետի պես կարծում ենք, որ Հայաստանը տարածաշրջանայի՞ն երկիր է, թե՞ իրավունք ունի ազատորեն դառնալու միջազգային ընտանիքի մաս։ Հայաստանի այդ կարգավիճակից՝ ազատորեն ընտրելու իրավունքից է վախենում «կիրթ» Ալիևը։ Մինսկի խմբի պահպանումը մեզ կենսականորեն անհրաժեշտ է, եթե նապաստակ չենք, բացառապես ռուս-թուրքական շահերի ներկայացնողը չենք, այլ պետություն ունենալու արժանի ազգ ենք։
Անժելա Պողոսյան