Նորվեգիայի լեռների ծայրամասում գիտնականները անսպասելիորեն հայտնաբերել են ժայռերի խորքում թաքնված հսկայական բնական արխիվ։ Հարուստ արկտիկական կյանքի հետքերը, որոնք թվագրվում են մոտ 75,000 տարի առաջ, պահպանվել են նստվածքային շերտերում։ Այս մասին Ֆեյսբուքի իր էջում գրել է «Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն Լևոն Ազիզյանը։
Այս հայտնագործությունը եզակի է նրանով, որ մասնագետներին առաջին անգամ հնարավորությունն է տալիս անմիջականորեն հասկանալ, թե ինչ տեսք են ունեցել տարածաշրջանի էկոհամակարգերը հին ժամանակներում։ Ժայռերի և ավազի մեջ թաքնված է կենդանիների մնացորդների «արխիվ», որոնք ներկայումս գործնականում անհայտ են եվրոպացիների համար։ Դրանց թվում են հսկա սպիտակ արջերը, գրիզլիները, թռչունների և ձկների բազմաթիվ տեսակներ, օձիքավոր լեմինգներ և այլ փոքր կաթնասուններ։
Մասնագետներն այժմ կարող են վերականգնել այդ հին դարաշրջանի կյանքի վառ պատկերը՝ իր հարուստ բուսական և կենդանական աշխարհով, ինչպես նաև կլիմայի և եղանակային պայմաններով, որոնք ստեղծել են եզակի բնական էկոհամակարգ։ Սակայն այս պատմությունից գիտնականների ամենատագնապալի եզրակացությունը տեղական տեսակների մեծ մասի զգալի խոցելիության հաստատումն է կլիմայի կտրուկ փոփոխության նկատմամբ։
Շատ ողնաշարավորներ կորցրել են ջերմաստիճանի և խոնավության տատանումներին արագ արձագանքելու ունակությունը և ոչնչացել են արագ վատթարացող կենսապայմանների պատճառով։ Ստացված հետևությունները խիստ կարևոր են այսօրվա կլիմայական անհավասարակշռության պայմաններում որոշումներ կայացնելու համար։
