Մարսը հայտնի է որպես Կարմիր մոլորակ, բայց ճիշտ տիեզերական պայմաններում նրա երկինքը կարող է փայլել կանաչ լույսով։ Եվ այժմ գիտնականները համոզված են, որ առաջին անգամ կարողանում են կանխատեսել այդ յուրօրինակ երևույթը։ Լուսապսակները (ավրորաները) առաջանում են, երբ Արեգակից դուրս նետված լիցքավորված մասնիկները բախվում են մոլորակի մթնոլորտի հետ։ Երկրի վրա մագնիսական դաշտը դրանք ուղղորդում է դեպի բևեռներ՝ առաջացնելով հայտնի հյուսիսափայլն ու հարավափայլը։ Իսկ, ահա, Մարսը վաղուց կորցրել է իր գլոբալ մագնիսական դաշտը․ այդ պատճառով էլ նրա ողջ գիշերային երկինքը կարող է միանգամից վառվել կանաչ լուսապսակով։
NASA-ի «Perseverance» ռովերը 2024 թ․-ի մարտին պատմական պահ գրանցեց՝ առաջին անգամ նկարահանելով Մարսի վրա տեսանելի լույսով լուսապսակ։ Սա մարդկության առաջին դիտարկումն էր այլ մոլորակի մակերևույթից։ Հենց այս փորձի հիման վրա նորվեգացի հետազոտող Էլիզ Քնութսենի գլխավորած թիմը մշակել է հատուկ գործիքներ, որոնք թույլ են տալիս նախապես հասկանալ՝ երբ է Մարսի երկինքը պատրաստվում կանաչ փայլով լուսավորվել։
Գիտնականները ծրագրել են ռովերի տեսախցիկները՝ Մարսի երկնքին հետևելու այն ժամանակ, երբ Արեգակից արձակվում են հսկայական պսակային զանգվածային արտազատումներ (CME)։ Դրանք տիեզերք են նետում միլիարդավոր տոննա մասնիկներ, որոնք մոլորակի մթնոլորտին բախվելով՝ առաջացնում են լուսապսակ։ Այս հայտնագործությունը ոչ միայն գիտական արժեք ունի, այլև գործնական նշանակություն․ ապագա տիեզերագնացները կարող են ժամանակին նախազգուշացվել արեգակնային ճառագայթման վտանգից և թաքնվել՝ պաշտպանելով իրենց առողջությունը։
