Մշակույթ

2022թ․ Խնկո Ապոր ազգային գրադարանն ունեցել է 18 158 ընթերցող

Խնկո Ապոր անվան ազգային մանկական գրադարանի գրքային ֆոնդը 2022 թվականին համալրվել է 3540 միավոր գրքով. պետական բյուջեից՝ 1996, նվիրատվությամբ՝ 1544: Գրադարանի ֆոնդն այժմ կազմում է 542.869 միավոր: Գրադարանի սպասարկման 10 բաժիններում 2022 թվականի ընթացքում գրանցվել են ընդհանուր 18.158 ընթերցող, գրքատացքը՝ 427.455 միավոր, որից 6700-ը՝ տեսալսողական:

2022 թ. մայիսի 23-ից գրադարանում գործում է «Koha» ծրագրի էլեկտրոնային սպասարկման մոդուլը: Սպասարկվում են գրադարանի նախադպրոցական, 1-4-րդ, 9-12-րդ դասարանցիների ենթաբաժինները, օտարալեզու հավաքածուի սպասարկման բաժինը, ընթերցասրահը և մամուլի սրահը: Նշված ժամանակահատվածից մինչ օրս էլեկտրոնային ընթացակարգով գրանցել և սպասարկվել է ընդհանուր առմամբ 4257 ընթերցող, իսկ գրքատացքը կազմում է 19.236 միավոր:

Խնկո Ապոր անվան ազգային մանկական գրադարանում անցնող 2022 թվականին իրականացրել են 184 կրթամշակութային ծրագրեր և միջոցառումներ, այդ թվում՝ գրքի ընթերցում-քննարկումներ, հեղինակների հետ հանդիպումներ, վարպետության դասեր, գրքային ցուցահանդեսներ, թատերական և տիկնիկային ներկայացումներ՝ գրադարանի թատերական խմբակի սաների մասնակցությամբ, նկարչական ցուցահանդեսներ, տարվա հոբելյարներին նվիրված միջոցառումներ և այլն: Գրադարանի միջոցառումներին ընդհանուր առմամբ մասնակցել են 72.251 մանուկներ և պատանիներ:

Ավանդաբար անցկացվել են «Գրքի և երաժշտության շաբաթ», «Ազգային գրադարանային շաբաթ» և «Արևմտահայ գրականության միամսյակ» ծրագրերը:

Գրադարանը կազմակերպել է «Մանկապատանեկան գրքի» երևանյան 18-րդ տոնավաճառը, որի շրջանակում իրականացված միջոցառումներից հատկանշական է «Հեքիաթի դեսպաններ» ծրագիրը: Հայ-իրանական դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման 30-ամյակի կապակցությամբ այս ծրագրի ընթացքում հեքիաթ են ընթերցել ՀՀ-ում ԻԻՀ դեսպանության «Մշակույթի կենտրոնի» տնօրեն Սեյյեդ Հոսեյն Թաբաթաբային և Արցախյան պատերազմի մասնակից Էդգար Ավագյանը: Առաջին անգամ իրականացվել է «Քո առաջին գիրքը» ակցիան, որի շրջանակում մայրաքաղաքի ծննդատներում լույս աշխարհ եկած նորածիններին՝ որպես ապագա ընթերցողների գրադարանը նվիրել է գրքեր:

Գրքի ճամբար մարզերի երեխաների համար

Խնկո Ապոր անվան ազգային մանկական գրադարանի նախաձեռնությամբ, «IBBY Արմենիա» մշակութային ՀԿ-ի և «IBBY Yamada» հիմնադրամի աջակցությամբ իրականացվել է «Գրքի ճամբար մարզերի երեխաների համար» ծրագիրը: Ծրագրին մասնակցել են Տավուշի մարզի Աչաջուր, Պառավաքար և Լոռու մարզի Նեղոց գյուղերի շուրջ 70 երեխաներ:

Ծրագրի շրջանակում 2022 թ. հուլիսին երեխաների համար կազմակերպվել է շրջայց Խնկո Ապոր անվան ազգային մանկական գրադարանի սրահներում. երեխաները մասնակցել են ընթերցումների ու քննարկումների, հանդիպել են մանկագիրների, այցելել են Երևանի Հովհ. Թումանյանի անվան պետական տիկնիկային թատրոն ու «Անտարես» հրատարակչության տպարան: Հաջորդաբար մայրաքաղաք ժամանած երեխաների բնակավայրեր են այցելել գրադարանի աշխատակիցները: Երևանյան մեկօրյա ճամբարի ընթացքում երեխաներին տրվել է ընթերցանության ցանկ՝ երկու շաբաթվա ընթացքում ընթերցելու համար։ Մարզերում կազմակերպված հանդիպումների ժամանակ երեխաները մասնակցել են խաղ-մրցույթի, ընթերցել հատվածներ կարդացած հեքիաթներից և պատասխանել դրանց վերաբերյալ հարցերին։ Հանդիպման երկրորդ հատվածում երեխաներին տրվել է հանձնարարություն՝ հորինել հեքիաթ և այն նկարազարդել:

«Գրքի ճամբար մարզերի երեխաների համար» ծրագրի նպատակն է նպաստել մանկապատանեկան ընթերցանության մշակույթի համաչափ զարգացմանը: Նպաստել գիրքը որպես մանկապատանեկան կրթամշակութային դաստիարակության, մտավոր զարգացման, ինչպես նաև ամառային հանգստի բովանդակալից միջոց դիտարկելու գիտակցմանը, խթանել ընթերցելու մշակույթի զարգացմանը և գիրք-ընթերցող կապի սերտացմանը:

Ամառային, գարնանային, աշնանային ճամբարներ

Արդեն 5 տարի շարունակ գրադարանն իր հարկի տակ է ընդունում երեխաներին՝ դարձնելով նրանց ամառային արձակուրդներն ավելի հետաքրքիր և բովանդակալից: Այս տարվա ամառային, գարնանային և աշնանային ճամբարներին ընդհանուր առմամբ մասնակցել են 273 երեխաներ, որոնց մեջ կային նաև ներկայացուցիչներ Սփյուռքից, այդ թվում՝ Իտալիայից, ԱՄԷ-ից, Ֆրանսիայից, Ռուսաստանից, Ուկրաինայից, Գերմանիայից, Շվեդիայից և ԱՄՆ-ից:

Ծրագրին անվճար հիմունքներով մասնակցել են նաև խոցելի խմբի երեխաներ, այդ թվում՝ զոհված զինծառայողների, ծնողազուրկ, անապահով և հաշմանդամություն ունեցող երեխաներ: Ամառային ճամբար հաճախող երեխաների համար կազմակերպվել է կրթական, մշակութային, ճանաչողական, ուսուցողական և ժամանցային հագեցած ծրագիր:

Ճամբարի ծրագրում ներառված են գրքի ընթերցման, քննարկման և նկարազարդման ժամեր, ինտերակտիվ անգլերեն և ռուսերեն, հայրենագիտություն, հմուտ ձեռքեր, թեմատիկ զրույցների շարք «Ես և շրջակա միջավայրը», «Աշխարհի շուրջ», «Աշխարհում ամեն ինչի մասին», «Հայտնագործությունների պատմություններ» խորագրերով միջոցառումներ, արվեստի ժամեր՝ կերպարվեստ, թատրոն, երաժշտություն, ինչպես նաև ամառային հանձնարարությունների կատարում:

Ամառային ճամբարի սաները կատարել են մշակութային, ճանաչողական այցեր «Գեղագիտության ազգային կենտրոն», Հայաստանի պատմության թանգարան, Ալ. Սպենդիարյանի, Մ. Սարյանի տուն-թանգարաններ, Պատանի հանդիսատեսի թատրոն, Մատենադարան, «Անտարես» հրատարակչության տպարան, Երևանի Հովհ. Թումանյանի անվան պետական տիկնիկային թատրոն, տիկնիկների թանգարան, «Հեփփիում» թանգարան:

ՀՀ ոչ նյութական մշակութային ժառանգությանը նվիրված միջոցառումներ

Կազմակերպվել են գորգագործության, կարպետագործության, տիկնիկագործության, ազգային պարերի վարպետության դասեր, «Հայկական տառարվեստը և դրա մշակութային դրսևորումները» խորագրով միջոցառումը:

«Հայաստանի Հանրապետության ոչ նյութական մշակութային ժառանգությունը» ծրագրի շրջանակում գրադարանի ընթերցողներն այցելել են Գյումրի՝ «Եռանկյունի» դարբնոց. կավագործության արհեստանոց, Մհեր Մկրտչյանի և Ասլամազյան քույրերի թանգարաններ և կատարել շրջայց քաղաքում: Տարվա ընթացքում մանուկների և պատանիների շրջանում իրականացվել է նաև հայրենաճանաչությանը միտված ծրագիր:

Տարվա հոբելյարներ

«Տարվա հոբելյարներ» խորագրի ներքո իրականացվել են միջոցառումներ՝ նվիրված Ե. Չարենցի 125, Սայաթ-Նովայի 310, Ա. Հեքիմյանի 95, Ա. Մերանգուլյանի 120, հայ և օտարազգի արվեստագետների և մշակույթի գործիչների հոբելյարներին:

Հանդիպում հեղինակների հետ

Մանուկներն ու պատանիները հանդիպել են ժամանակակից գրողներ Աննա Ասլանյանի, Քրիստ Մանարյանի, Աշոտ Աղաբաբյանի, Հ. Չարխչյանի Լիլիթ Ալթունյանի և այլ հեղինակներ հետ:

Իմ մասնագիտությունը

«Իմ մասնագիտությունը» խորագրով ծրագրի շրջանակում պատանի ընթերցողների համար հանդիպումներ են կազմակերպվել ռոբոտաշինության ոլորտի մասնագետների, մանկավարժների, գրողների հետ: ՀՀ-ում ԻԻՀ դեսպանատանը տեղի է ունեցել հանդիպում ԻԻՀ արտակարգ և լիազոր դեսպան Ն.Գ. պարոն Աբբաս Բադախշան Զոհուրիի հետ:

Վարպետության դասեր

Հետամուտ լինելով գրադարանավարների վերապատրաստման կարևորությանը, գրադարանն իրականացրել է «Վարպետության դասեր գրադարանավարների» համար ծրագիրը, որին մասնակցել են ՀՀ Գեղարքունիքի և Վայոց Ձորի մարզերի 45 գրադարանավարներ:

Համագործակցություն

Խնկո Ապոր անվան ազգային մանկական գրադարանը Հայաստանի ազգային գրադարանի համագործակցությամբ իրականացրել է մամուլի թվայնացման աշխատանքներ՝ թվայնացնելով 15.151 էջ:

Հրատարակություններ

Կազմվել, խմբագրվել և տպագրվել է «Հիշարժան տարեթվեր» 2023 թ. օրացույցը. «Տարվա հիշարժան տարեթվեր», «Հոբելյարներ, որոնց ծննդյան ամսաթիվը անհայտ է», «Հոբելյար գրքեր, ստեղծագործություններ», «Անվանացանկ» բաժիններով:

Խմբագրման է հանձնվել «Հայ մանկական գրականության մատենագիտություն. Պրակ 10 (2003-2005 թթ.)» աշխատությունը, որը ներառում է 325 գրքերի մատենագիտական նկարագրություն: Դրանք ուղեկցվում են օժանդակ ցանկերով (անվանացանկ, վերնագրերի այբբենական ցանկ, երաժշտագրված բանաստեղծությունների և հեղինակների այբբենական ցանկ, նկարիչ երեխաների անվանացանկ): Շարունակվում են «Հայ մանկական գրականության մատենագիտություն. Պրակ 11 (2006-2007 թթ.)» աշխատանքները:

Պատրաստ է «Խնկո Ապոր անվան ազգային մանկական գրադարանի մասին հրատարակված նյութերի մատենագիտությունը» (2008-20018 թթ.):